Yêu Nhau, Động Vật Đều Cảm Thấy Sầu

Chu Cảnh Minh đang đợi chuyến bay ở sân bay, chuẩn bị đến một thành phố khác thăm Giang Minh Châu.

Đúng vậy, là Giang Minh Châu. Chuyện này nói ra thì dài—

Thực ra, ngay từ mùa đông năm Giang Minh Châu mất tích khi học năm tư đại học, Chu Cảnh Minh đã tìm thấy cô ấy rồi.

Ở đâu ư? Ở một ngôi làng hẻo lánh thuộc vùng Tây Nam. Quê nhà của bạn trai cũ Giang Minh Châu.

Anh tìm được địa chỉ sau nhiều lần dò hỏi, định nhân kỳ nghỉ đông đến xem sao. Khi vất vả tìm đến ngôi làng ấy, từ xa anh đã thấy Giang Minh Châu—bụng đã lớn, dáng vẻ tiều tụy, đầu tóc rối bù. Anh sững sờ, cảm thấy trách nhiệm này quá lớn, không biết phải quyết định thế nào. Sau khi suy nghĩ kỹ lưỡng, anh gọi điện cho bà nội Giang Minh Châu. Trước đó, bà từng gọi cho anh hai lần để hỏi tin tức của cháu gái.

Lúc ấy bà nội Giang Minh Châu đang bận rộn lo chuyện kiện cáo cho con trai, bản án vẫn chưa có kết quả. Nhận được điện thoại, bà lập tức bắt chuyến tàu đêm đến huyện, trước tiên gặp Chu Cảnh Minh, rồi cùng anh bắt taxi đến làng.

Con đường vào làng gập ghềnh khúc khuỷu, làm bà say xe đến mức phải xuống nôn mửa. Nôn xong, bà vịn eo nhìn quanh—trước không có làng, sau không có quán xá, chỉ thấy một vùng đất hoang vắng không bờ bến. Bà lại lên xe, im lặng suốt quãng đường còn lại, mãi đến khi thấy bóng dáng ngôi làng mới nắm chặt tay Chu Cảnh Minh, nói: “Con là một đứa trẻ tốt.”

Chu Cảnh Minh không nói gì qua điện thoại, chỉ báo rằng đã tìm thấy Giang Minh Châu, đang ở một ngôi làng nào đó. Giờ phút này, anh cố giữ bình tĩnh, chậm rãi kể hết mọi chuyện anh biết—bao gồm cả việc Giang Minh Châu từng vay tiền anh, và chuyện anh từng đến trường cảnh cáo bạn trai cô ấy vào kỳ nghỉ hè. Nếu là trước đây, bà nội đã sớm mắng Giang Minh Châu rồi—mắng cô ấy bướng bỉnh, mắng cô ấy không có chí tiến thủ, mắng cô ấy là đồ gây họa. Nhưng lần này, bà chẳng còn sức mà mắng nữa.

Xe đến làng, Chu Cảnh Minh dựa vào cảm giác để chỉ đường cho tài xế. Bà nội lấy từ chiếc túi xách nhỏ ra một chiếc lược chải lại tóc, rồi dùng khăn ướt lau đi vẻ mệt mỏi trên khuôn mặt, lấy lại tinh thần trước khi xuống xe.

Còn Giang Minh Châu thì sao? Ban đầu, cô ấy và bạn trai thuê nhà sống trên phố, chỉ gần Tết mới về quê. Lúc này, cô ấy đang mặc một chiếc áo phao rộng thùng thình không biết của ai, vừa vặn che đi phần bụng bầu. Cô ấy bưng một thau quần áo lớn, đứng trong sân, lặng lẽ phơi đồ. Trên mặt còn có vết bầm.

Bạn trai cô ấy thua hết tiền khi đánh mạt chược cả đêm, đến tận bốn, năm giờ sáng mới về. Về đến nhà, hai người cãi vã, rồi theo lẽ thường mà động tay động chân.

Nhưng cô ấy không thấy mình chịu thiệt, vì cô ấy cũng cầm đèn bàn đập vào đầu anh ta, tạo ra một cục u to tướng. Dù ba mẹ anh ta không ưa cô ấy, cô ấy cũng thấy hả giận! Không cho cô ấy sống yên ổn? Vậy thì chẳng ai được yên ổn hết!

Cô ấy căng mạnh tấm quần áo trên tay, trong lòng thấy thật sảng khoái. Nhớ lại bữa sáng, ba mẹ anh ta chê cô ấy gắp thức ăn nhiều, chê cô ấy không có giáo dục—vậy thì để họ thấy cô ấy vô giáo dục thế nào! Nghĩ vậy, cô ấy liền đổ cả dĩa thức ăn vào chén mình… Đang đắc ý, bỗng nhìn thấy bà nội đứng chết trân trước cổng sân.

Tay cô ấy run lên, quần áo rơi xuống đất. Cô ấy quỳ sụp xuống, bật khóc nức nở.

Bà nội bước đến, mắt đỏ hoe, lấy ngón tay chọc vào trán cô ấy, mắng: “Mày còn mặt mũi để khóc à?”

Giang Minh Châu khóc đến xé lòng, như thể muốn trút hết những tháng ngày bất an, tủi hờn.

Bà nội muốn cô ấy vào nhà thu dọn đồ đạc để cùng mình rời đi. Ba mẹ bạn trai cô ấy đứng bên cạnh xì xào bàn tán, chê cô ấy lười biếng, vô giáo dục, còn nói chẳng thèm đứa cháu gái trong bụng cô ấy. Bà nội chẳng thèm đáp lại một lời.

Trong nhà, tiếng cãi vã lại vang lên, rồi biến thành đánh nhau. Giang Minh Châu bắt bạn trai trả tiền—toàn bộ tiền của cô ấy đã bị anh ta tiêu sạch. Anh ta đang ngủ bù sau một đêm cờ bạc, bị đánh thức thì cáu gắt, liền tát cô ấy một cái, vẫn là câu nói cũ: “Muốn cút thì cút đi! Ông đây không có tiền!”

Giang Minh Châu như phát điên, vớ lấy mọi thứ trong phòng đập nát. Thế giới này sao còn chưa sụp đổ? Sao còn chưa diệt vong?

Tất cả những điều đó vẫn chưa đủ. Cô ấy quên mất mình đang ở đâu, quên mất ngoài sân còn có bà nội và Chu Cảnh Minh. Cô ấy chỉ lặp đi lặp lại một câu như cái máy: “Trả tiền cho tao, trả tiền cho tao, trả tiền cho tao—”

Ngoài sân, có tiếng gào thét thất thanh: “Giết người rồi! Con ơi, chạy mau! Giết người rồi—”

Thế giới trước mắt Giang Minh Châu mờ mịt, cô ấy cầm chặt con dao gọt trái cây, điên cuồng đuổi theo bạn trai. Anh ta chạy thục mạng, vừa chạy vừa quay lại làm mặt quỷ chế giễu cô ấy: “Hahaha… Mau đuổi theo tao đi, đồ ngu! Hahaha… Mau đuổi theo tao đi, đồ ngu! Tao nhất định không trả tiền cho mày đâu—”

Gương mặt cô ấy vô cảm, nhưng hành động lại nhanh nhẹn lạ thường, như thể có sức mạnh siêu nhiên. Khi cô ấy gần đuổi kịp, bỗng bị ai đó giữ chặt từ phía sau, cố giằng lấy con dao trong tay cô ấy.

Cô ấy tức giận quay đầu lại, nhìn thấy người đang giữ mình—là Chu Cảnh Minh. Anh trấn an cô ấy: “Tôi trả tiền cho cậu, tôi trả.”

Khoảnh khắc ấy, đầu óc cô ấy bỗng trở nên mơ hồ. Cô ấy nghe thấy tiếng bà nội hoảng hốt gọi mình: “Minh Châu ơi, Minh Châu ơi, mau theo bà về nhà đi con—”

Sau đó, Giang Minh Châu không mang theo bất cứ hành lý gì, chỉ cầm 17.000 tệ đã cho bạn trai mượn suốt ba năm qua rời đi.

Trên đường về huyện, tuyết lớn bắt đầu rơi. Cô ấy ngây người nhìn ra ngoài cửa sổ xe mà không nói một lời. Bà nội hỏi cô ấy có thấy khó chịu trong người không, cô ấy chỉ lắc đầu.

Đến huyện, bà nội giục Chu Cảnh Minh nhanh chóng mua vé tàu về nhà ăn Tết, nắm tay anh chỉ nói anh là một đứa trẻ tốt. Chu Cảnh Minh hiểu ý bà, liền nói rằng mình sẽ không nói gì cả. Bà nội rưng rưng nước mắt, không nói gì thêm, chỉ giục anh mau đi đến ga tàu.

Chu Cảnh Minh hỏi hai bà cháu không về sao? Bà nội nói họ phải đi thăm một người thân xa.

Kể từ lần chia tay đó, có người nói bà nội đã quay về quê, có người lại bảo bà về nhà mẹ đẻ. Mãi đến khi ba của Giang Minh Châu bị tuyên án, cũng không ai nhìn thấy hai bà cháu họ xuất hiện nữa.

Cũng từ dạo đó, Chu Cảnh Minh thỉnh thoảng lại nghĩ đến một hình ảnh—ở một huyện nhỏ nào đó tại vùng Tây Nam, hai bà cháu bước đi chậm chạp giữa trời tuyết rơi mịt mù. Anh không kìm được mà tự hỏi, đêm giao thừa năm ấy, họ đã trải qua như thế nào? Họ đã đón Tết ở đâu?

Không ngờ hai năm sau, khi đổi hết tất cả các phương thức liên lạc, anh đã gửi thông tin mới đến email và số điện thoại vốn luôn trong tình trạng tắt máy của Giang Minh Châu. Sau đó bà nội liên lạc với anh, chỉ để báo bình an, nói rằng Giang Minh Châu đã sinh hạ một bé gái khỏe mạnh. Chu Cảnh Minh hỏi thêm vài câu, biết được họ đang ở một thành phố xa lạ, chẳng bao lâu sau anh liền đến thăm.

Anh đến thăm họ hai lần mỗi năm, nay đã là năm thứ tám rồi. Năm đầu tiên đến, con gái của Giang Minh Châu mới một tuổi rưỡi, giờ đã chín tuổi. Bà nội kể, lúc đó Giang Minh Châu đã mang thai sáu, bảy tháng rồi, mà tinh thần lại không tốt, bác sĩ không khuyến khích bỏ thai. Năm đầu tiên sau khi sinh là thời gian khó khăn nhất, đứa bé khóc thét, Giang Minh Châu không chịu cho bú sữa mẹ. Nửa đêm con bé khóc quá dai dẳng, cô ấy liền cắn mạnh vào cánh tay nó, đến tận bây giờ trên tay con bé vẫn còn một vết sẹo mờ.

Bà nội nói, năm đó Giang Minh Châu như mắc bệnh, cả ngày nằm trên giường chẳng làm gì, ban đầu còn có sữa, sau dần dần cũng cạn, bất đắc dĩ phải mua sữa bột nuôi con. Hai bà cháu vốn đã chẳng có bao nhiêu tiền, đến khi con bé được nửa tuổi, Giang Minh Châu mới ra ngoài tìm việc, làm thuê lặt vặt cho một quán nướng, từ năm giờ chiều bận đến tận nửa đêm, mỗi tháng kiếm được 1.600 tệ.

Khi kể lại chuyện này, bà nội có chút đắc ý, nói rằng quán nướng đó khi ấy là nơi đông khách nhất, bà đã quan sát rất lâu, nước sốt thịt nướng của họ có công thức bí truyền. Bà làm việc ở đó, ngày nào cũng len lén học một chút, một năm sau cuối cùng cũng nắm được bí quyết. Nhưng bà lại chột dạ, không dám mở quán ở nơi cũ, đành phải đổi sang một thành phố khác. Dù sao đối với bà cháu họ, thành phố nào cũng giống nhau, chỉ cần không có người quen là được. Quan trọng nhất vẫn là tìm cách sống sót, nuôi lớn đứa bé.

Bà nói lúc đó Giang Minh Châu rất đáng giận, ngay cả khi bà đi làm, bà cũng không yên tâm, luôn sợ Giang Minh Châu phát điên mà b.óp ch.ết con mình. Bà biết Giang Minh Châu bị bệnh, nhưng bà không có tiền, cũng chẳng có cách nào khác. Trước đây bà có chút tiền, nhưng đã tiêu gần hết vì chuyện của con trai rồi. Nếu biết trước thì đã không lo chuyện của nó nữa, cứ để nó bị tuyên án bao nhiêu năm thì chịu bấy nhiêu năm đi. Nhắc đến con trai, bà liền im lặng, kể từ khi tìm được Giang Minh Châu, bà không quay về quê nữa, cũng chưa từng gặp lại con trai.

Lần đầu tiên Chu Cảnh Minh đến thăm, bà nội vừa mới thuê được một quầy ở chợ đêm, bắt đầu bán đồ nướng. Còn Giang Minh Châu thì ngồi bên cạnh lặng lẽ xâu xiên thịt, đứa bé thì chạy loanh quanh bằng xe tập đi.

Lần thứ 15 đến thăm, bà nội bắt đầu dạy Giang Minh Châu cách nướng thịt. Nướng cháy, bà nội mắng cô ấy ngốc, đứa bé lúc này cũng đã biết gọi anh là “chú”, bắt đầu nằm bò trên bàn vẽ vời lung tung.

Lần thứ 16 đến, Giang Minh Châu đã đeo găng tay để nướng thịt, nếu có lỡ nướng khét thì liền cãi lại bà nội: “Bà chưa từng làm cháy sao?” Hai bà cháu một câu tới một câu lui, trong khi đó, quán ngày càng đông khách, phía trước bắt đầu có người xếp hàng. Đứa bé thì đã thuộc đến đoạn: “Đồng là người, loại chẳng cùng; Sống th.ô t.ục, hiếm kẻ nhân; Kẻ có nhân, người kiêng sợ—” trong Đệ Tử Quy.

Lần thứ 17 đến, Giang Minh Châu ngồi xuống sau khi bận rộn, cụng ly với anh, hỏi vài câu về Vạn Thanh và Trương Chú. Anh cũng chỉ biết sơ sơ, do vào dịp lễ tết về nhà mẹ anh có nhắc qua. Bà nội nghe nói Vạn Thanh đang hẹn hò với một người có gia cảnh giàu có thì chậc lưỡi, nói đã sớm nhìn ra cô gái đó rất kén chọn, người bình thường không lọt vào mắt cô được đâu.

Chu Cảnh Minh không nói gì.

Cũng trong lần đó, con gái của Giang Minh Châu—Giang Bồng Bồng—được nhận làm con gái nuôi của anh.

Lần thứ 18 đến, đúng vào sinh nhật 76 tuổi của bà nội, bà cũng uống hai ly, lần đầu tiên nhắc đến ba của Giang Minh Châu. Bà nói năm nay ông ấy cũng hơn 50 rồi, sắp được ra tù, nhưng ra rồi thì có thể làm gì đây? Nói đến đây, bà không khỏi buồn bã, kể rằng sau khi sinh ba của Giang Minh Châu, bà bị nhiễm lạnh nặng, từ đó không thể có thêm con nữa… Nhưng bà nhanh chóng đổi chủ đề, hỏi về người dưới tầng nhà cũ. Chu Cảnh Minh nói ông ấy bị xuất huyết não, hình như đã qua đời hồi năm kia. Bà nội im lặng một lúc lâu, nhấp một ngụm rượu, không hỏi gì thêm.

Có lẽ là do anh uống nhiều, trong cuộc trò chuyện sau đó với Giang Minh Châu, anh nhắc đến Vạn Thanh, cũng thừa nhận rằng anh từng thích cô. Giọng điệu của anh rất bình thản, không chút gợn sóng. Giang Minh Châu cũng mơ hồ đoán ra, chỉ vỗ vai anh, không nói gì.

Lần thứ 19 đến, Bồng Bồng đã dám cãi lại Giang Minh Châu. Trước đây con bé rất sợ mẹ, cũng không thân thiết với mẹ. Cô bé rất lanh lợi, khi gọi Chu Cảnh Minh là “ba nuôi”, cố tình lược bỏ chữ “nuôi”, chỉ gọi “ba”, nói như vậy sẽ thân thiết hơn. Khi còn học mẫu giáo, mở miệng ra là “bà cố của tôi thế này thế kia”, như thể chỉ có mình nó có bà cố. Nhưng giờ học tiểu học rồi, mở miệng ra là “ba tôi thế này thế kia”. Giang Minh Châu nhìn con gái nói vậy, bỗng thấy chính mình trong con bé, lòng đau đớn và dằn vặt không nguôi.

Khi Chu Cảnh Minh đến, Giang Minh Châu đã kể với anh tất cả những chuyện đó. Cô ấy nói về vết răng mờ trên cánh tay Bồng Bồng, nói rằng năm đó cô ấy cũng không biết mình bị làm sao, có lần tắm cho con suýt nữa đã dìm chết con bé. Giọng điệu cô ấy rất nhẹ nhàng, không hối hận, không khóc lóc, như một người ngoài đang thuật lại sự thật.

Chu Cảnh Minh không nói gì, chỉ lặng lẽ ôm cô ấy một cái đầy quan tâm.

Giang Minh Châu đã im lặng nhiều năm, không có gì để nói, cũng chẳng muốn nói gì. Nhưng lần này cô ấy lại nói rất nhiều. Cô ấy nói cảm ơn anh vì năm đó nếu không có anh và bà nội tìm đến, có lẽ cô ấy đã không còn trên đời nữa.

Đó cũng là lần đầu tiên cô ấy dám đối diện với quá khứ của chính mình.

Lần thứ 20 đến thăm: Hai người giờ đã như đôi bạn tri kỷ. Giang Minh Châu đôi khi cũng tán gẫu đôi ba câu, hỏi rằng bây giờ Chu Cảnh Minh đã buông bỏ được Vạn Thanh chưa.

Chu Cảnh Minh nói rằng anh cứ tưởng mình đã buông bỏ rồi, nhưng khi gặp lại cô, vẫn có chút tiếc nuối trong lòng. Anh cũng nhắc đến bản chất ích kỷ, phù phiếm và tầm thường vốn có của Vạn Thanh…

Giang Minh Châu không bình luận gì. Ích kỷ, phù phiếm, tầm thường… đó là những điều mà cô ấy và mấy người bạn cũ đều ít nhiều mắc phải. Chỉ là mỗi người có mức độ khác nhau mà thôi. Không cần bàn cãi, trong nhóm họ, Vạn Thanh là người ích kỷ nhất. Nhưng dù ích kỷ như thế, cô vẫn không khiến Giang Minh Châu chán ghét bằng Từ Giai Giai. Điều khiến cô ấy không thể tha thứ chính là việc sau khi Tiểu Xuân gặp chuyện, Từ Giai Giai đã nhanh chóng kết thân với một nhóm bạn mới trong trường.

Nhắc đến Tiểu Xuân, cả hai đều cảm thấy nhói đau.

Để xua tan nỗi đau đó, Giang Minh Châu chuyển sang một chủ đề mà cô ấy vốn không quan tâm, “Cậu đã từng tỏ tình với Vạn Thanh chưa?”

Chu Cảnh Minh đáp ngay, “Chưa.”

“Tại sao?”

“Không cần thiết.”

Giang Minh Châu nhìn anh, “Cậu không nói thì làm sao cậu ấy biết?”

Anh bình thản đáp: “Cô ấy biết. Chỉ là cô ấy không cam tâm.”

“Không cam tâm điều gì?” Giang Minh Châu khó hiểu.

Chu Cảnh Minh không trả lời.

Lần thứ 25 đến thăm, cũng chính là lần này: Chu Cảnh Minh nói với cô ấy rằng Trương Chú và Vạn Thanh đã lần lượt quay về, còn để cô ấy xem thông báo “tìm bạn cũ” mà hai người họ đăng trên các nền tảng lớn.

Giang Minh Châu xem xong, rút một điếu thuốc, không nói gì.

Chu Cảnh Minh kể sơ qua chuyện Trương Chú ly hôn và Vạn Thanh chia tay. Những gì anh biết cũng không nhiều, chỉ là nghe mẹ nhắc thoáng qua vào những dịp lễ Tết.

Giang Minh Châu hỏi: “Cậu có nhắc đến tôi không?”

“Không.” Chu Cảnh Minh đáp, “Tôi nghĩ vẫn là để chính cậu tự nói thì hợp lý hơn.”

Cũng chính trong năm đó, Giang Minh Châu quyết định quay về quê phát triển.

Phần lớn là vì bà nội.

Mỗi lần Chu Cảnh Minh đến thăm, bà nội đều kéo anh lại hỏi chuyện người này người nọ ở quê, hỏi xong lại buồn rầu, nhưng lần sau vẫn hỏi tiếp. Hôm đó, Giang Minh Châu ngồi trò chuyện cùng Chu Cảnh Minh, nói rằng sai lầm lớn nhất của cô ấy và ba chính là để bà nội gần đất xa trời vẫn phải chịu cảnh tha hương nơi đất khách.